Bài thơ "Điếu Nguyễn Trung Trực" của Huỳnh Mẫn Đạt là một tác phẩm văn xuôi độc đáo, khắc họa hình ảnh anh hùng dân chài Nguyễn Trung Trực với sự tôn trọng và lòng kính ngưỡng của tác giả. Bằng những câu văn chất ngôn và hùng biện, Huỳnh Mẫn Đạt đã lưu diễn lại những chiến công vĩ đại của anh hùng này, đồng thời thể hiện tâm huyết và lòng yêu nước sâu sắc.
Những dòng thơ chữ Hán mang đậm nét cổ truyền của thời Đường, nổi bật với khả năng biểu đạt hình ảnh mạnh mẽ và sức sống của sự kiện lịch sử. Tác giả mô tả chiến công của Nguyễn Trung Trực không chỉ là sự đánh bại quân địch mà còn là biểu tượng của tinh thần kiên cường, tiêu tiết nghĩa, và lòng yêu nước cháy bỏng.
Câu thơ "Thắng phụ nhung trường bất túc luân, Đồi ba chỉ trụ ức ngư dân!" mở đầu như một lời tán tụng, nói lên sự kiên cường và bất khuất của Nguyễn Trung Trực trước những khó khăn, với hình ảnh đồi ba chỉ trụ như một biểu tượng không gì làm chao đảo được tinh thần của anh hùng dân chài.
Sự tận tụy, tâm huyết của Nguyễn Trung Trực được tác giả thể hiện qua cặp câu "Nhất đán phi thường tiêu tiết nghĩa, Lưỡng toàn vô úy báo quân thân." Những từ ngữ này không chỉ là lời khen ngợi mà còn là sự diễn đạt tinh thần đoàn kết và lòng hi sinh cao cả.
Câu thơ "Anh hùng cường cảnh phương danh thọ, Tu sát đề đầu vị tử nhân." là điểm nhấn cuối cùng, vừa tôn vinh vẻ cường tráng của anh hùng, vừa so sánh sự cao quý của Nguyễn Trung Trực với đối tác thấp hèn đáng chết, làm nổi bật sự kiệt xuất của anh hùng dân chủ.
Bài thơ "Điếu Nguyễn Trung Trực" không chỉ là một tác phẩm ca ngợi anh hùng nổi tiếng mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, tinh thần không khuất phục trước gian khó. Huỳnh Mẫn Đạt đã thành công trong việc chuyển tả những chiến công và phẩm chất tốt đẹp của Nguyễn Trung Trực, tạo nên một tác phẩm văn xuôi đầy cảm xúc và sức sống. Bài thơ không chỉ là niềm tự hào của nhân dân Kiên Giang mà còn là nguồn cảm hứng và tinh thần cho thế hệ sau về sự yêu nước và lòng dũng cảm.