Nhà mẹ Lê, một tác phẩm truyện ngắn của Thạch Lam, đã để lại cho độc giả những ấn tượng mạnh mẽ và sâu sắc về nghệ thuật sáng tác của nhà văn này. Thạch Lam đã khéo léo kết hợp cốt truyện đơn giản với những yếu tố nghệ thuật đặc sắc, tạo nên một tác phẩm độc đáo và ấn tượng.
Thạch Lam, với tư duy đôn hậu và tinh tế, đã chọn cách viết truyện ngắn không theo hình thức truyền thống. Thay vì tập trung vào cốt truyện, ông tập trung vào việc khai thác thế giới nội tâm của nhân vật. Mỗi truyện của Thạch Lam như một bức tranh tĩnh lặng, chiếu sáng những xúc cảm mong manh, mơ hồ trong cuộc sống hàng ngày. "Nhà mẹ Lê" không phải là một câu chuyện có chuyện, mà là một tác phẩm nghệ thuật thể hiện sự nhạy bén và sâu sắc trong quan sát tâm lý con người.
Điểm mạnh nghệ thuật của Thạch Lam nằm ở cách ông xây dựng tình huống truyện. Trong trích đoạn, tình huống mẹ Lê đến nhà ông Bá vay tiền để mua gạo nuôi con không chỉ là một sự kiện trong cuộc sống đời thường mà còn là một biểu tượng của sự khó khăn, đau thương và bất công trong xã hội. Sự tận hiến của mẹ Lê không được đáp đền, thậm chí còn phải trả giá bằng thương tích. Điều này tạo nên một cảm giác đắng cay và ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống, nâng tầm tác phẩm lên một tầm cao nghệ thuật.
Thạch Lam cũng đã thành công trong việc sử dụng ngôi thứ ba để tạo nên nhân vật đặc sắc trong truyện. Qua từng dòng văn, ông không chỉ mô tả vẻ ngoại hình của nhân vật mà còn khám phá tâm trạng, suy nghĩ và số phận của họ. Nhân vật được đặt trong những tình huống khó khăn, buộc họ phải lựa chọn, từ đó hiện lên đặc điểm nổi bật và phẩm chất tốt đẹp.
Cách Thạch Lam pha trộn chất bi đát với chất thơ tạo nên một "thể tuyệt vọng mới" là một trong những đặc điểm nghệ thuật độc đáo của ông. Tác giả không chỉ thể hiện sự đau đớn và tuyệt vọng của cuộc sống mà còn kết hợp với yêu thương và hy vọng. Qua hình ảnh đẹp rướm máu, cái chết của mẹ Lê và đứa con, Thạch Lam đã tạo ra một tác phẩm đầy tính nhân văn, làm chúng ta cảm nhận được sự dày vò và khốn khó trong cuộc sống.
"Nhà mẹ Lê" không chỉ là một tác phẩm truyện ngắn đơn thuần, mà là một kiệt tác nghệ thuật đậm chất nhân văn của Thạch Lam. Sự đơn giản về cốt truyện, nhưng phong cách sáng tạo và tinh tế trong sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh đã tạo nên một tác phẩm ấn tượng, đậm chất nghệ thuật và lôi cuốn.