“Bóng của thành phố” là một đoạn trích trong tác phẩm của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nơi tác giả đã khéo léo tái hiện mối quan hệ giữa cuộc sống thành thị và những ước mơ, hi vọng của người dân quê. Qua đó, tác phẩm không chỉ làm nổi bật sự tương phản giữa hai không gian này, mà còn gửi gắm những thông điệp sâu sắc về cuộc sống và giá trị của nó.
Trước hết, nội dung của đoạn trích “Bóng của thành phố” thể hiện một cái nhìn chân thực và sâu sắc về cuộc sống trong thành phố từ góc nhìn của những người dân quê. Những hình ảnh đời thường của cô dâu mới, mặc dù rời quê lên thành phố với bao kỳ vọng, nhưng lại phải đối diện với những khó khăn không khác gì ở làng quê. Cô phải xoắn tay áo tát nước, kê cao vật dụng trong nhà vì nước ngập sau trận mưa lớn, và có những lúc cô nhận ra rằng thành phố không phải là một thiên đường như mình tưởng tượng. Những hình ảnh giản dị như “mưa đầu mùa gặp mấy con cá rô ốm ròm” hay “rắn nước nằm khoanh tìm hơi ấm trong giày” đều làm nổi bật sự gần gũi, mộc mạc của cuộc sống thành phố, không phải nơi nào cũng ánh sáng, sang trọng mà còn là những khó khăn, vất vả mà người dân phải đối mặt.
Nét đặc sắc nghệ thuật trong đoạn trích này nằm ở cách Nguyễn Ngọc Tư sử dụng ngôi kể và biện pháp miêu tả. Ngôi kể thứ ba toàn tri giúp tác giả khắc họa hình ảnh nhân vật một cách khách quan, đồng thời thể hiện cái nhìn sâu sắc về sự chuyển mình của một con người từ quê ra thành phố. Hình ảnh cô dâu mới xoắn tay áo giữa phố phường sầm uất hay cảnh thành phố sau cơn mưa với rác rưởi, nước cống ngập tràn được miêu tả chi tiết, sinh động, giúp người đọc cảm nhận được sự mâu thuẫn giữa ước mơ và thực tế. Đồng thời, biện pháp tu từ liệt kê như “mưa đầu mùa cũng gặp mấy con cá rô ốm ròm vác cái bụng lặc lè trứng lóc qua sân nhà trọ” hay “chạng vạng ễnh ương, nhắc nheng kêu sầu trời đất” đã làm tăng tính sinh động và gần gũi cho không gian thành phố, khiến chúng ta cảm nhận được cuộc sống vừa quen thuộc, vừa mới mẻ trong từng chi tiết.
Tuy nhiên, thông điệp sâu sắc mà tác giả muốn truyền tải là về sự thiếu vắng của một “ánh sáng” thực sự trong thành phố. Câu nói “thành phố vẫn chưa đủ sáng, thứ ánh sáng không đơn giản chỉ là treo thật nhiều đèn màu chớp nháy” chính là lời nhắc nhở về giá trị tinh thần mà con người cần hướng tới. Ánh sáng ở đây không phải là ánh sáng của đèn điện hay những thứ hào nhoáng bề ngoài, mà là sự ấm áp, tình người, những giá trị văn hóa đích thực của cuộc sống. Thành phố có thể rực rỡ với ánh đèn, nhưng nếu thiếu đi những giá trị đó, nó sẽ trở thành một nơi thiếu sự ấm cúng và thân thuộc.
Qua đoạn trích, Nguyễn Ngọc Tư đã khắc họa một bức tranh cuộc sống thành phố đầy mâu thuẫn, một thành phố rực rỡ về đêm nhưng lại thiếu đi những giá trị thực sự cần thiết. Tác phẩm không chỉ phản ánh sự chuyển biến trong xã hội, mà còn gửi gắm thông điệp về cuộc sống bình dị, gần gũi và nhân văn. Hình ảnh cô dâu mới là biểu tượng của những ước mơ, nhưng cũng là sự nhận thức về một thực tế đầy khó khăn, thử thách.