Hồ Gươm - trái tim của Thủ đô Hà Nội, là biểu tượng văn hóa, lịch sử lâu đời của dân tộc Việt Nam. Đây không chỉ là một danh lam thắng cảnh nổi tiếng, mà còn là một di tích lịch sử gắn liền với truyền thuyết vua Lê Lợi trả gươm cho thần Kim Quy. Tuy nhiên, thật đáng buồn khi hiện nay, Hồ Gươm đang đối diện với tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến mỹ quan đô thị và giá trị văn hóa của di sản.
Trước hết, cần khẳng định rằng Hồ Gươm mang trong mình những giá trị to lớn về lịch sử, văn hóa và du lịch. Hồ nước xanh biếc quanh năm, trong lòng hồ có đảo Ngọc và đảo Rùa, tạo nên cảnh quan thơ mộng. Quần thể kiến trúc quanh hồ cũng vô cùng độc đáo với Tháp Bút, Đài Nghiên, cầu Thê Húc cong cong như hình con tôm dẫn vào đền Ngọc Sơn cổ kính. Tất cả hòa quyện với nhau tạo nên một không gian vừa linh thiêng, vừa thanh bình giữa lòng Thủ đô nhộn nhịp.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, Hồ Gươm đang bị xuống cấp do tác động của con người và môi trường. Mực nước hồ giảm dần, nước hồ không còn giữ được màu xanh tự nhiên mà thay vào đó là hiện tượng ô nhiễm do rác thải sinh hoạt, chất thải từ các nhà hàng, quán ăn ven hồ. Nhiều du khách và người dân thiếu ý thức đã vứt rác bừa bãi, xả thẳng xuống hồ, làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái tự nhiên. Không chỉ vậy, sự phát triển của đô thị hóa cũng khiến Hồ Gươm mất dần vẻ đẹp cổ kính vốn có.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do ý thức bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân chưa cao. Bên cạnh đó, công tác quản lý và bảo vệ Hồ Gươm vẫn còn nhiều hạn chế, chưa có những biện pháp xử lý triệt để tình trạng ô nhiễm. Các hoạt động tu bổ, bảo tồn chưa được thực hiện thường xuyên và hiệu quả.
Đứng trước thực trạng này, mỗi người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ di sản, không vứt rác bừa bãi, giữ gìn cảnh quan xanh - sạch - đẹp. Chính quyền địa phương cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn trong việc xử lý vi phạm, đồng thời tổ chức các chiến dịch tuyên truyền, kêu gọi cộng đồng chung tay bảo vệ Hồ Gươm. Việc lắp đặt thêm các thùng rác, tăng cường lực lượng kiểm tra vệ sinh môi trường cũng là giải pháp cần thiết. Ngoài ra, việc nạo vét hồ, cải tạo hệ sinh thái nước cần được tiến hành thường xuyên để trả lại vẻ đẹp trong xanh vốn có cho Hồ Gươm.
Bảo vệ di sản không chỉ là trách nhiệm của riêng ai mà là nhiệm vụ chung của cả cộng đồng. Nếu chúng ta không hành động ngay hôm nay, có lẽ một ngày không xa, Hồ Gươm sẽ chỉ còn là ký ức trong lòng những người yêu Hà Nội. Vì vậy, hãy cùng nhau bảo vệ di sản quý báu này, để Hồ Gươm mãi là biểu tượng văn hóa và niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.