namx98x 6/12/2025 9:34:07 AM

SỐNG DƯỚI BOM"

 Đoạn trích là một phần thuộc tác phẩm Gánh gánh gồng gồng của nhà văn - đạo diễn, phóng viên chiến trường Xuân Phượng. Tác phẩm là chuỗi kí ức trải mấy chục năm của bà, từ năm 1930-khi bà còn là cô con gái nhỏ sống yên ấm trong vòng tay cha mẹ- cho tới ngày nay. Cuốn sách đã vượt lên trên những tự sự, ghi chép về cuộc đời của một cá nhân để soi chiếu một cách chân thực, sinh động gương mặt của cả dân tộc trong những thời kì lịch sử đáng nhớ nhất.)

"Hà Nội những năm 1966-1967. Cũng như mọi gia đình khác, chúng tôi bắt đầu cuộc sơ tán. Con trai lớn cùng đi với chồng tôi theo trường Đại học Bách Khoa sơ tán ở Lạng Sơn, hai cháu nhỏ sơ tán theo cơ quan Ủy ban Liên lạc Văn hóa với Nước ngoài. Tôi trực một mình ở Hà Nội. Rất nhiều nhà cửa đóng then cài. Có thể đọc những mảnh giấy dán vội trên cửa: "Tôi đang đi về Bắc Giang. Tìm tôi ở đấy", "Mẹ ơi, con đã trở về. Mẹ không có nhà. Không biết tìm mẹ ở đâu?”. Một lá thư được đóng đinh vào cửa: "Thư này đã đến ngày hôm nay. Nếu ai biết được địa chỉ của chủ nhân, xin yêu cầu chuyển tiếp giúp".

Mỗi sáng chủ nhật, tôi và năm, sáu chị em cùng cơ quan đạp xe đi thăm các cháu nơi sơ tán. Phía sau xe chất đầy mì, gạo, trái cây, củi... toàn những thứ phải dành dụm cả tuần cả tháng cho các con. Gặp hôm trời mưa, những con đường trên đê trơn trợt, bánh xe đạp bị đất sét chẹt cứng lại. Thế là một, hai, ba, cả xe và những món hàng quý báu được đưa lên vai, chống gậy dò đi từng bước, không khác thời chống Pháp vác xe đạp đi trên cầu khỉ hay lội qua suối của mười lăm năm trước.

Mấy chục cây số nhọc nhằn rồi cũng qua. Trên bờ đê, lố nhố mấy cái đầu trẻ con, chúng chờ đợi bố mẹ từ sớm tinh mơ. Tiếng cười lại vang lên, tan hết mệt nhọc. Các cháu chấp nhận cuộc sống xa cha mẹ một cách nhẹ nhàng. Sau giờ học (hoặc trốn học) Phương, Phong ra sông câu cá. Có đặc tài sát cá, nên lần nào cũng đem được về vài con. Lúc thì bán, lúc thì bác chủ nhà "vay cá" và trả lại bằng mít, ối, mía của vườn. Chúng tôi lên thăm, đem thêm gạo, mì làm bữa cơm ăn chung với chủ nhà, đầm ấm và ngon lành. Các cháu học khá giỏi mà nghịch cũng vào loại xuất sắc.

Buổi chiều là buồn nhất. Phong hỏi: "Bao giờ má lại lên?". Không dám trả lời con vì không

biết bom đạn Mỹ trong mấy ngày đến có chừa mình hay không. Quãng đường trở về, chúng tôi không trao đổi với nhau một câu nào. Hình ảnh hai anh em ôm nhau đứng trên đê làng nhìn theo còn ám ảnh rất lâu..."

(Trích Gánh gánh gồng gồng, Xuân Phượng)

Câu 1. Nêu 01 dấu hiệu đặc trưng nhận biết thể loại của văn bản.

Câu 2. Tìm những hình ảnh, chi tiết thể hiện cuộc sống của những đứa trẻ ở nơi sơ tán.

Câu 3. Tác dụng của việc sử dụng yếu tố phi hư cấu trong đoạn trích.

Câu 4. Hình ảnh hai anh em ôm nhau đứng trên đê làng nhìn theo người mẹ ra về, gọi cho

anh/chị suy nghĩ gì?

Câu 5. Từ đoạn trích, anh/ chị hãy rút ra thông điệp có ý nghĩa nhất và lý giải.