Bài thơ "Nhớ Tết" của Trương Nam Hương được viết với những hình ảnh cụ thể, chân thực, đưa người đọc trở về những kỷ niệm tươi đẹp và giản dị của tuổi thơ trong không khí Tết cổ truyền.

"Tủi thân khói bếp ngày xưa
Mẹ nhen cho tối giao thừa bớt suông
Tiếng reo củi ướt đỡ buồn
Bánh chưng mỏng quá ngồi thương bánh dầy"

Khổ thơ đầu tiên mở ra bằng hình ảnh "khói bếp ngày xưa," gợi nhớ về không khí ấm áp của những ngày Tết. "Khói bếp" không chỉ mang lại sự gần gũi mà còn chứa đựng nỗi tủi thân, sự cô đơn trong những ngày lễ. Hình ảnh "mẹ nhen cho tối giao thừa" thể hiện tình thương, sự chăm sóc của mẹ trong khoảnh khắc thiêng liêng, giúp mọi người xua tan nỗi buồn. Tiếng "reo củi ướt" như một âm thanh của kỷ niệm, không chỉ là tiếng động mà còn là một phần hồn cốt của Tết, giúp vơi đi những nỗi nhớ. Cuối cùng, hình ảnh "bánh chưng mỏng quá" so sánh với "bánh dầy" không chỉ thể hiện sự tiếc nuối về cái nghèo mà còn gợi lên nỗi niềm nhớ thương, sự thiếu thốn nhưng đầy tình cảm của những ngày Tết xưa.

"Đầu làng nghê đất ngây ngây
Tuổi thơ pháo tẹt pháo dây tẹt đùng
Rạ rơm vây ấm một vùng
Bọc con vào giữa tận cùng hồn quê"

Khổ thơ thứ hai mở rộng không gian, đưa ta vào khung cảnh làng quê với hình ảnh "nghê đất" và tiếng pháo. "Nghê đất" gợi lên những biểu tượng truyền thống trong văn hóa dân gian, tạo nên không khí tươi vui, rộn ràng của ngày Tết. Tiếng "pháo tẹt, pháo dây" mang lại sự phấn khởi, niềm vui trẻ thơ. Hình ảnh "rạ rơm vây ấm một vùng" thể hiện sự che chở của quê hương, nơi mà những đứa trẻ được bao bọc trong tình yêu thương và sự chăm sóc. "Bọc con vào giữa tận cùng hồn quê" không chỉ là sự ấm áp mà còn là sự kết nối sâu sắc giữa con người và quê hương, giữa quá khứ và hiện tại.

"Nén hương cắm gốc bồ đề
Mẹ xin bóng mát toả về cái no
Con xin chiếc lá làm trò
Lêu têu chân đất quạt mo thằng bờm"

Khổ thơ thứ ba khắc họa những phong tục truyền thống trong Tết. Hình ảnh "nén hương cắm gốc bồ đề" thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên, đồng thời cũng là sự mong ước cho một năm mới an khang, thịnh vượng. "Mẹ xin bóng mát toả về cái no" gợi nhớ những ước vọng giản dị, nhưng đầy ý nghĩa. Ở đây, lòng mẹ hiện hữu trong từng câu thơ, vừa là tình yêu thương vừa là sự hy sinh. Hình ảnh "chiếc lá làm trò" thể hiện sự nghịch ngợm, vui tươi của tuổi thơ, một khoảng trời đầy mộng mơ giữa thực tại đời thường. "Lêu têu chân đất quạt mo thằng bờm" mang lại hình ảnh sống động về sự hồn nhiên của trẻ thơ, thể hiện niềm vui giản dị và những trò chơi bình dị của trẻ em.

"Tết nghèo bánh lá thay cơm
Đồng xu mừng tuổi còn thơm mùi bùn
Con nằm thương khó run run
Muốn đem khoe cả mưa phùn mẹ ơi!"

Khổ thơ này là những trải lòng về sự thiếu thốn trong Tết, với hình ảnh "Tết nghèo bánh lá thay cơm." Sự nghèo khó không làm giảm đi niềm vui, mà ngược lại, còn khiến cho kỷ niệm càng thêm quý giá. "Đồng xu mừng tuổi" là biểu tượng của những giá trị truyền thống, gợi nhớ về những món quà nhỏ trong ngày Tết. Câu thơ "Con nằm thương khó run run" thể hiện sự nhạy cảm của tuổi trẻ, sự thương nhớ, hoài niệm về quê hương. Câu kết "Muốn đem khoe cả mưa phùn mẹ ơi!" thể hiện một khát vọng mãnh liệt, muốn chia sẻ với mẹ mọi niềm vui, nỗi buồn.

"Con lem lấm của một thời
Để khi khôn lớn nên người lại xa
Mỗi lần nhìn khói bay qua
Mắt rưng rưng nhớ quê nhà... lại cay!"

Khổ thơ cuối mang đậm nỗi nhớ quê hương và những kỷ niệm không thể phai mờ. "Con lem lấm của một thời" gợi lên hình ảnh trẻ thơ mộc mạc, giản dị, nhưng cũng đầy chân thành. "Để khi khôn lớn nên người lại xa" thể hiện sự mất mát, khoảng cách giữa hiện tại và quá khứ. Những kỷ niệm đẹp trở thành nỗi nhớ thường trực, làm cho tác giả cảm thấy cay đắng mỗi khi nhìn thấy "khói bay qua." Hình ảnh này không chỉ là sự hiện hữu của quê hương mà còn là sự kết nối giữa tâm hồn và những giá trị đã nuôi dưỡng tâm hồn mình.

Bài thơ "Nhớ Tết" của Trương Nam Hương là một hành trình tìm về kỷ niệm, nơi những giá trị truyền thống được khắc sâu trong tâm hồn người đọc. Qua từng hình ảnh, từng âm thanh, tác giả đã khéo léo vẽ nên bức tranh Tết giản dị nhưng ấm áp, giàu tình cảm. Bài thơ không chỉ là một nỗi nhớ quê hương, mà còn là một sự tri ân đối với những giá trị văn hóa, tình yêu gia đình, quê hương, và lòng biết ơn về những gì đã qua.