Bài thơ "Lối Mòn Xưa" của Kiên Duyên là một khúc ca cảm động về tình mẫu tử và sự tiếc nuối về thời gian đã qua. Qua những câu thơ nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, tác giả đã thể hiện tình yêu thương và lòng biết ơn đối với người mẹ, đồng thời nhắc nhở chúng ta về giá trị của gia đình và tình cảm.
Tác giả Kiên Duyên, với phong cách thơ nhẹ nhàng, da diết nhưng đầy sâu lắng, đã đưa chúng ta trở về với những kỷ niệm tuổi thơ và tình mẫu tử qua bài thơ "Lối Mòn Xưa". Bài thơ là một khúc ca trong bản trường ca bất tử về tình mẹ bao la, với lời thơ nhẹ nhàng như đưa người đọc trở về dòng sông đầy ắp kỷ niệm, để rồi chúng ta chợt nhận ra rằng đôi khi mình đã vô tình lãng quên những giá trị quý báu trong cuộc sống.
Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh tuổi thơ của tác giả:
Hồi ấy.
Cứ mỗi lần theo mẹ buổi chợ về
Mẹ thường chỉ cây gạo quê già cỗi
Quay lại nhìn con rồi mẹ nói
Sau này.
Mẹ hóa thành cây gạo đứng trông con…
Những kỷ niệm tuổi thơ theo mẹ đi chợ hiện lên thật sống động. Hình ảnh cây gạo già cỗi, biểu tượng cho sự bền bỉ, kiên nhẫn và tình yêu thương của mẹ. Mẹ nói với con về việc mình sẽ hóa thành cây gạo để đứng trông con, một lời nói vừa mang tính ẩn dụ vừa thể hiện sự lo lắng và mong mỏi của mẹ. Đứa trẻ ngây thơ khóc vì không muốn mất mẹ, phản ánh sự gắn bó và tình yêu trong sáng của tuổi thơ.
Con khóc.
Ôm tay mẹ dỗi hờn
Con không muốn mẹ hóa thành cây gạo…
Đoạn thơ này gợi lên những cảm xúc chân thực và giản dị, thể hiện tình mẫu tử qua hình ảnh cây gạo, một biểu tượng của sự sống và ký ức.
Thời gian trôi qua, tuổi thơ nhường chỗ cho tuổi trưởng thành:
Năm tháng trôi qua
Bao mùa cây thay áo
Mẹ già nua, gánh hàng sáo cũng thưa dần
Con lớn lên rồi
Mê mải những phù vân
Chẳng kịp nhận ra
Ngày đến gần – xa mẹ…
Sự tàn phai của tuổi xuân mẹ được diễn tả qua hình ảnh "cây thay áo", mẹ đã già đi, gánh hàng sáo cũng thưa dần. Người con lớn lên, bị cuốn vào vòng xoay của cuộc sống, mải mê theo đuổi những giá trị phù phiếm, mà không nhận ra rằng ngày xa mẹ đã đến gần. Tác giả dùng ngôn ngữ chân thật và hình ảnh đời thường để diễn tả sự thay đổi của thời gian và sự xa cách vô tình giữa mẹ và con.
Người con trở về làng, nhưng mẹ đã không còn ở đó nữa:
Nay con trở về
Cổng làng xưa lặng lẽ
Cây gạo già nua như dáng mẹ đứng chờ
Chợt nhớ ra
Lời mẹ nói ngày xưa
Nước mắt con rơi
Giữa mùa cây trút lá
Thầm gọi Mẹ ơi!
Sao nghẹn ngào trong dạ
Mẹ ở đâu, sao trắng cả khuông chiều
Những cảm xúc hối hận, tiếc nuối tràn ngập tâm hồn người con khi trở về. Cây gạo già nua như hình ảnh mẹ đứng chờ con, nhưng giờ chỉ còn là những giọt nước mắt muộn màng. Hình ảnh cây trút lá gợi lên sự mất mát, sự trở về cội nguồn, nhưng mẹ đã không còn để chờ đón con nữa. Sự trắng xoá của chiều tà gợi lên cảm giác tang thương, mất mát không thể nào khỏa lấp.
Con đã về. Mẹ có đợi con đâu
Để lối mòn xưa bạc màu chim cuốc gọi…
Lối mòn xưa giờ đây bạc màu, tiếng chim cuốc gọi khản cổ nhưng mẹ đã không còn. Hình ảnh này vừa đau đớn vừa thấm đẫm nỗi niềm tiếc nuối, hối hận.
Bài thơ sử dụng thể thơ tự do, với câu ngắn dài linh hoạt, tạo nên một nhịp điệu nhẹ nhàng nhưng đầy cảm xúc. Ngôn ngữ thơ giản dị, gần gũi, nhưng sâu sắc, đi vào lòng người. Hình ảnh cây gạo, mùa cây thay áo, cây trút lá được tác giả khéo léo sử dụng để biểu đạt cảm xúc và ý nghĩa sâu xa của bài thơ.
Bài thơ "Lối Mòn Xưa" của Kiên Duyên không chỉ là lời ca ngợi tình mẹ mà còn là lời nhắc nhở về giá trị của gia đình và tình cảm. Thời gian có thể trôi qua, nhưng những cảm xúc và kỷ niệm về mẹ luôn còn lại mãi mãi. Bài thơ nhắc nhở chúng ta hãy trân trọng và yêu thương những người thân yêu khi còn có thể, đừng để những hối tiếc muộn màng làm đau lòng.
Bài thơ "Lối Mòn Xưa" của Kiên Duyên đã gợi lên những cảm xúc sâu sắc và chân thành về tình mẹ, khiến chúng ta không thể không suy nghĩ về giá trị của tình cảm gia đình. Sự sáng tạo của tác giả nằm ở cách thể hiện nhẹ nhàng nhưng đầy sức mạnh, khiến người đọc cảm nhận được sự thiêng liêng và vĩnh cửu của tình mẫu tử.
