Trong thơ ca, cảm xúc là yếu tố cốt lõi, là động lực thúc đẩy nhà thơ sáng tác. Ý kiến của Bằng Việt khẳng định rằng cảm xúc không chỉ đơn thuần là những rung động nhất thời mà là tiêu chuẩn vĩnh cửu, là kim chỉ nam cho giá trị của bất kỳ tác phẩm thơ nào. Để làm sáng tỏ nhận định này, ta có thể nhìn vào bài thơ “Dạ khúc cho vầng trăng” của Vũ Duy Thông.
Mở đầu bài thơ, hình ảnh vầng trăng hiện lên qua những câu thơ giản dị nhưng đầy ý nghĩa:
"Trăng non ngoài cửa sổ
Mảnh mai như lá lúa
Thổi nhẹ thôi là bay"
Hình ảnh trăng non được so sánh với lá lúa không chỉ tạo ra một liên tưởng đẹp mà còn gợi cảm giác thanh mảnh, nhẹ nhàng, như chính tâm hồn của người mẹ đang ru con vào giấc ngủ. Sự so sánh này thể hiện sự gần gũi, thân thuộc giữa thiên nhiên và cuộc sống của con người, đồng thời khơi gợi cảm xúc yêu thương và ấm áp mà mẹ dành cho con. Những từ ngữ nhẹ nhàng như "thổi nhẹ thôi là bay" làm nổi bật cảm xúc dịu dàng, tha thiết của mẹ khi mong muốn con ngủ ngon.
Tiếp theo, bài thơ tiếp tục thể hiện tình mẫu tử qua những hình ảnh sinh động:
"Để trăng thành chiếc lược
Chải nhẹ lên mái tóc
Để trăng thành lưỡi cày
Rạch bầu trời khuya nay."
Hình ảnh trăng trở thành chiếc lược chải tóc con và lưỡi cày rạch bầu trời không chỉ đơn thuần là sự vật mà còn mang trong nó tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ. Qua đây, người mẹ không chỉ là người ru con mà còn là một người bạn tri âm, người đồng hành cùng con trong hành trình trưởng thành. Cảm xúc được thể hiện qua những hình ảnh này không chỉ mang tính hình tượng mà còn gợi lên những rung động sâu sắc trong lòng người đọc.
Cuối bài thơ, vầng trăng được ví như một chiếc thuyền nhỏ đưa con đến bến bờ tình yêu:
"Trăng thành con thuyền nhỏ
Đến bến bờ tình yêu..."
Hình ảnh này không chỉ thể hiện khát vọng của người mẹ dành cho con mà còn gửi gắm niềm tin về một tương lai tươi sáng. Mẹ mong muốn con có thể đến được những miền hạnh phúc, an lành, và điều này càng khẳng định thêm giá trị của cảm xúc trong thơ ca. Tình cảm mãnh liệt, nỗi niềm sâu sắc của mẹ được thể hiện rõ nét qua từng hình ảnh, âm điệu trong bài thơ.
Bài thơ “Dạ khúc cho vầng trăng” không chỉ là một tác phẩm thơ đẹp về hình thức mà còn là một bản nhạc của cảm xúc, chạm đến trái tim của người đọc. Chính những cảm xúc chân thành, sâu sắc là thứ làm cho bài thơ trở nên bất hủ, phản ánh đúng ý kiến của Bằng Việt: "Tiêu chuẩn vĩnh cửu của thơ ca là cảm xúc." Thơ ca chính là nơi lưu giữ những rung động tinh tế nhất của tâm hồn, là cầu nối giữa con người và thiên nhiên, giữa quá khứ và hiện tại, tạo ra những giá trị bất biến, vĩnh cửu trong cuộc sống.