Câu 1 (0,5 điểm): Văn bản được viết theo thể thơ nào?
Gợi ý: Quan sát cấu trúc và nhịp điệu các câu thơ để xác định thể thơ.
Văn bản được viết theo thể thơ tự do.
Câu 2 (0,5 điểm): Chỉ ra những hình ảnh gần gũi, thân thuộc nơi “ngôi nhà của mẹ” mà người con đã bồi hồi bắt gặp trong những ngày trở lại.

Gợi ý: Tìm các chi tiết miêu tả không gian và kỷ niệm gắn bó với ngôi nhà.
Những hình ảnh gần gũi, thân thuộc:
Chiếc chõng tre,
Hình ảnh mẹ ngồi khâu và cha chẻ lạt,
Giọt ranh thưa,
Làn nước trong mát,
Khói bếp, ngọn lửa,
Chiếc dây phơi buộc ở đuôi kèo,
Sân gạch lún đọng nước,
Vó nhện trên tường cũ,
Mảnh sân nhà.
Câu 3 (1 điểm): Vì sao tác giả lại viết:

“Nhưng với một người lính như con
Muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước?”

Gợi ý: Liên hệ đến hoàn cảnh chiến đấu của người lính và ý nghĩa sâu xa của câu thơ.
Những người lính trên chiến trường luôn phải đối diện với nguy hiểm, mưa bom bão đạn, sự hy sinh cận kề.
Muốn gặp mẹ, tức là muốn trở về bên gia đình, họ phải vượt qua mọi hiểm nguy và gian khổ trong chiến đấu.
Hình ảnh này không chỉ nói về con đường thực tế mà còn biểu tượng cho ý chí vượt lên thử thách để giữ gìn sự sống và niềm tin vào ngày đoàn tụ.
Câu 4 (1 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu:

“Chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con Khi con về với mẹ.”

Gợi ý: Tìm biện pháp tu từ được sử dụng và phân tích ý nghĩa của nó trong câu thơ.
Biện pháp tu từ: Nhân hóa (Chiếc vé tàu hồi hộp).
Tác dụng:
Làm câu thơ giàu cảm xúc và biểu cảm hơn.
Biến hình ảnh sự vật (chiếc vé tàu) trở nên gần gũi với cảm xúc của con người.
Thể hiện tâm trạng bồi hồi, mong ngóng của người con khi trở về gặp mẹ.
Câu 5 (1 điểm): Thông điệp nào được gửi tới bạn đọc qua văn bản trên?

Gợi ý: Rút ra ý nghĩa của bài thơ từ tình cảm của nhân vật con đối với mẹ và ngôi nhà.
Với mỗi người, ngôi nhà của mẹ là chỗ dựa tinh thần, là nơi bình yên nhất để trở về.
Hãy luôn yêu thương, trân trọng và hiếu thảo với cha mẹ khi họ còn sống.
Ngôi nhà và tình yêu thương của mẹ là điểm tựa vững chắc trong cuộc đời, nhất là khi đối diện với khó khăn, thử thách.

2

Có những ngày, nỗi nhớ tự dưng gọi tên một mái nhà cũ, nơi có người mẹ già ngồi bên bếp lửa, chờ đợi bóng con in trên ngạch cửa. Mỗi lần đọc “Ngôi nhà của mẹ” của Hữu Thỉnh, lòng tôi như lặng đi vì thấy mình bé lại, thấy mẹ hiện lên qua từng hơi thở, từng chiếc chõng tre, từng sợi khói nghi ngút bay lên từ bữa cơm quê. Ngôi nhà trong bài thơ không lộng lẫy, không giàu sang, nhưng chất chứa một tình yêu vĩ đại. Đó là nơi dù thời gian có chảy trôi, chiến tranh có tàn khốc, thì chiếc dây phơi, chiếc vó nhện, viên gạch lún vẫn ở đó, chờ đợi người con trở về. Với người lính – người con – ngôi nhà ấy không chỉ là nơi trú ngụ, mà là nơi chốn thiêng liêng, là ký ức, là bình yên, là nơi mà mỗi lần nghĩ đến, trái tim như vỡ òa vì thương, vì nhớ, vì biết ơn. Trong cuộc đời rộng lớn này, ai rồi cũng sẽ rời xa một mái nhà. Nhưng trái tim, như người lính trong thơ, vẫn mang theo dáng mẹ, mang theo chiếc ga bé nhỏ, nơi bắt đầu và cũng là nơi kết thúc những tháng năm yêu thương nhất.