thaian20011016 4/12/2025 3:14:39 PM

Đọc văn bản sau:

BÁT CANH CỦA BÀ

   [...] Kỉ niệm đậm nét nhất trong tôi về bà ngoại là hôm bà cho chúng tôi ăn bữa canh cua nấu với rau tập tàng. Rau tập tàng có nghĩa là các loại rau hỗn hợp, phần lớn là mọc hoang. Tôi xin đi theo bà để hái rau. Bà chỉ cho tôi từng loại rau một. Đây là cây dền cơm mọc từng bụi, lá xanh, có hoa lấm tấm ở đầu nhánh. Đây là rau đay, cọng tía, lá dài hình mắt người. Nơi rau dền và rau đay mọc thường có các loại châu chấu, cào cào sinh sống; tôi quên cả hái rau để vồ bắt chúng, khiến bà tôi phải nhắc. Đây là rau sam mọc lan từng khóm sát đất, lá nhỏ như tai chuột mà dày, trên xanh dưới tía, hoa vàng li ti. Đây là dây mùng tơi leo trên bụi duối, hàng chục ngọn ngóc lên tinh nghịch như cùng nhau chơi trốn tìm, từng chuỗi hoa như hạt cườm, quả chín màu tím đậm. Bà tôi và tôi đã hái đầy một rổ.

   Bà bảo tôi:

   - Cháu đợi bà hái ít bông thiên lý, bát canh có nó thơm và mát lắm.

   - Bà ra gần bờ ao, nơi có giàn thiên lý bà trồng.

   [...] Bà tôi hái xuống một nắm hoa thiên lý, chùm đang nụ, chùm nở màu vàng xanh, hương thơm ngọt lịm.

   Sau đó bà ra cầu ao rửa rau và đi làm cua. Cua bà bắt là cua bò nắng. Tiết tháng sáu ta, nắng gắt nung đốt làm nước ruộng sủi tăm, những con cua phải bò lên thân cây lúa để trốn nóng. Bà ngoại bắt chúng khá dễ dàng. Trong giỏ của bà có đến năm chục con, con mai vàng, con mai màu xanh đá, con nào con nấy đều giương càng lên như để dọa tôi. Ấy thế mà bà trị được hết, chả con nào cắp được vào ngón tay bà.

   Tôi thật không sao quên được bữa cơm chiều hôm ấy. Chỉ có món canh cua nấu rau tập tàng và cà muối, với một niêu cơm gạo đỏ. Bà ơi, đã gần sáu chục năm qua, cháu vẫn nhớ bát canh của bà, gạch cua béo ngậy, các loại rau thơm và mát, quả cà giòn tan, còn cơm bà nấu sao mà bùi và ngọt thế. Bà cứ tủm tỉm ngồi nhìn cháu ăn, bà còn quạt cho cháu bằng cái mo cau nữa.

   Bây giờ thì quê ta đã giàu có hơn, khác hẳn trước rồi. Bà đã có một đàn cháu, chắt, chút, chít được nuôi nấng và học hành tử tế. Rau cỏ bây giờ nhiều loại hơn trước. Thức ăn cũng sẵn. Nhưng quên làm sao được nồi canh rau tập tàng ngày ấy, ngọt ngào lòng thơm thảo của bà.

(Những truyện hay viết cho thiếu nhi, Vũ Tú Nam, trang 188-190, NXB Kim Đồng, 2015)

Câu 1 Bát canh của bà có những hương vị gì? Vì sao bát canh ấy lại trở thành một phần kí ức không thể nào quên của nhân vật “tôi”?

Câu 2. Nhận xét nghệ thuật miêu tả trong đoạn trích sau: “Đây là rau sam mọc lan từng khóm sát đất, lá nhỏ như tai chuột mà dày, trên xanh dưới tía, hoa vàng li ti. Đây là dây mùng tơi leo trên bụi duối, hàng chục ngọn ngóc lên tinh nghịch như cùng nhau chơi trốn tìm, từng chuỗi hoa trắng như hạt cườm, quả chín màu tím đậm”.

Câu 3. Những kí ức đẹp đẽ của tuổi thơ luôn giữ một vị trí đặc biệt trong tâm hồn mỗi người. Em có đồng tình với ý kiến này không? Vì sao? (Trả lời trong khoảng 8 dòng).