Trong câu chuyện Bà tôi của Xuân Quỳnh, tác giả khéo léo miêu tả tình cảm và sự hy sinh thầm lặng của bà, đồng thời khơi dậy những suy nghĩ sâu sắc về lòng hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ. Câu chuyện không chỉ là hình ảnh về một người bà vất vả, giản dị mà còn là những mâu thuẫn trong gia đình, đặc biệt là mối quan hệ giữa bà và con trai (bố của nhân vật). Những tình huống bà phải đối mặt, sự hi sinh của bà trong bữa ăn, giấc ngủ, hay cách bà lo lắng và chăm sóc cho đứa cháu đều mang lại cho người đọc những suy ngẫm về tình yêu thương gia đình và bổn phận hiếu thảo của con cái.
Lòng hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ là một giá trị văn hóa sâu sắc trong gia đình Việt Nam. Trong câu chuyện, bà luôn đặt gia đình lên trên hết, từ việc lo từng bữa ăn cho mọi người đến việc kể những câu chuyện để dạy dỗ cháu. Bà không bao giờ mệt mỏi trong việc chăm sóc, dạy dỗ và yêu thương mọi người trong gia đình. Mặc dù bà không còn mạnh khỏe, đôi khi quên trước quên sau, nhưng tình yêu thương vô điều kiện của bà không bao giờ thay đổi. Tình yêu thương của bà dành cho con cháu được thể hiện qua từng hành động nhỏ nhất, từ việc dành cho cháu phần ăn ngon nhất, đến việc thầm lặng hy sinh mọi tiện nghi cho bản thân.
Tuy nhiên, câu chuyện cũng cho thấy mâu thuẫn trong gia đình khi bố của nhân vật không hiểu và thiếu kiên nhẫn với mẹ mình. Những lời mắng mỏ, trách móc bà vì những sai sót nhỏ đã làm tổn thương tình cảm của bà, khiến bà cảm thấy bị xúc phạm. Điều này phản ánh một thực tế rằng nhiều khi con cái, đặc biệt là trong xã hội hiện đại, thiếu sự cảm thông và trân trọng đối với những hy sinh của cha mẹ, chỉ khi họ không còn ở bên cạnh thì mới nhận thức được giá trị của những gì đã mất.
Lòng hiếu thảo không chỉ đơn giản là những hành động bề ngoài như mua sắm, chăm sóc, mà còn là sự thấu hiểu và trân trọng những hy sinh mà cha mẹ, ông bà đã dành cho. Việc thể hiện sự yêu thương và chăm sóc cha mẹ trong những lúc tuổi già là một cách để con cái báo hiếu, chăm lo cho họ như cách mà họ đã làm cho mình khi còn nhỏ. Chính những mâu thuẫn trong gia đình mà bà trải qua cũng là bài học cho con cháu trong việc nuôi dưỡng lòng biết ơn, sự tôn trọng và sự hiểu biết đối với cha mẹ, những người đã dành cả cuộc đời để chăm lo cho gia đình.
Từ câu chuyện này, chúng ta nhận ra rằng lòng hiếu thảo không phải chỉ là nghĩa vụ mà là tình cảm xuất phát từ trái tim, là sự trân trọng những hy sinh mà ông bà, cha mẹ đã dành cho ta. Lòng hiếu thảo không thể chỉ được thể hiện qua lời nói, mà phải là hành động thực tế, là sự quan tâm, chăm sóc và thấu hiểu trong những năm tháng tuổi già của cha mẹ.