Nỗi nhớ là một trong những biểu hiện cảm xúc sâu sắc nhất của tình yêu, và qua thơ ca, chúng ta có thể cảm nhận được sức mạnh của nó. Trong “Chùm nhỏ thơ yêu” của Chế Lan Viên và “Sóng” của Xuân Quỳnh, nỗi nhớ của nhân vật trữ tình được thể hiện một cách đặc biệt, tuy khác biệt nhưng vẫn mang đậm dấu ấn cá nhân và văn hóa thời đại. Cả hai đoạn thơ đều diễn tả nỗi nhớ, nhưng với cách tiếp cận và biểu đạt riêng biệt, tạo nên những sắc thái đa dạng của tình yêu trong văn học.

Trước hết, trong “Chùm nhỏ thơ yêu” của Chế Lan Viên, nỗi nhớ hiện lên với một phong cách triết lý và sâu sắc. Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ của Chế Lan Viên dường như luôn bị khoảng cách vô hình và không gian ngăn cách, giống như sự đối lập giữa đất liền và biển cả:

"Anh cách em như đất liền xa cách bể"

Hình ảnh này không chỉ mang tính chất vật lý, mà còn là biểu tượng cho sự xa cách về tinh thần. Đất liền và biển dường như không bao giờ có thể hòa hợp, gần gũi với nhau, cũng giống như sự xa cách mà người tình phải chịu đựng trong tình yêu. Điều này làm nổi bật sự bất lực của con người khi cố gắng thu hẹp khoảng cách trong tình yêu, một khoảng cách vừa là thực, vừa là tượng trưng. Nỗi nhớ của Chế Lan Viên không chỉ là cảm xúc tự nhiên, mà còn mang màu sắc của triết lý về sự xa cách, cô độc trong vũ trụ.

Ngược lại, trong “Sóng” của Xuân Quỳnh, nỗi nhớ mang tính tự nhiên, gần gũi và giàu cảm xúc hơn. Xuân Quỳnh không dùng những hình ảnh triết lý hay biểu tượng phức tạp mà diễn tả nỗi nhớ bằng những cảm xúc rất đỗi đời thường, mãnh liệt nhưng hồn nhiên:

"Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được."

Nỗi nhớ trong thơ Xuân Quỳnh là một cảm xúc sống động, mãnh liệt và không ngừng nghỉ, giống như những con sóng cứ liên tục vỗ vào bờ. Nỗi nhớ này bao trùm lấy nhân vật trữ tình, không để họ có giây phút nào yên ổn, biểu thị một tình yêu cháy bỏng và da diết. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh mang tính bản năng và tự nhiên, gần gũi với cuộc sống đời thường, nhưng cũng không kém phần mãnh liệt và dữ dội. Hình ảnh "sóng" ở đây không chỉ là hiện tượng tự nhiên mà còn là một biểu tượng cho những cung bậc cảm xúc trong tình yêu của người phụ nữ: vừa dịu êm, lặng lẽ, vừa dữ dội và bất chấp mọi rào cản.

Cả hai nhà thơ đều dùng hình ảnh tự nhiên để diễn tả nỗi nhớ, nhưng cách tiếp cận của họ lại khác nhau. Chế Lan Viên nhìn nhận nỗi nhớ qua lăng kính triết lý, với cảm giác xa cách khó lòng vượt qua. Hình ảnh "đất liền xa cách bể" mang lại cảm giác cô đơn và bế tắc, và dù có cố gắng đến đâu, khoảng cách này vẫn tồn tại. Trong khi đó, Xuân Quỳnh lại diễn tả nỗi nhớ qua hình ảnh "sóng" đầy cảm xúc, một hình ảnh vừa chuyển động không ngừng vừa thể hiện sự khát khao, tìm kiếm. Đối với Xuân Quỳnh, nỗi nhớ là một phần tất yếu của tình yêu, nó không thể bị ngăn cách hay dập tắt, luôn cuộn trào và dâng cao.

Bên cạnh sự khác biệt trong cách biểu đạt, cả hai đoạn thơ đều chung một điểm tương đồng là nỗi nhớ không chỉ là cảm giác khi hai người xa nhau mà còn là sự hiện diện của tình yêu trong từng khoảnh khắc. Dù là trong giấc mơ của Chế Lan Viên hay trong những cơn sóng của Xuân Quỳnh, nỗi nhớ luôn chiếm trọn tâm hồn và làm trái tim con người thổn thức. Cả hai tác giả đều cho thấy rằng, nỗi nhớ không chỉ là một trạng thái tâm lý, mà còn là bản chất của tình yêu, khi yêu là nhớ và khi nhớ là yêu.

Như vậy, qua hai đoạn thơ từ “Chùm nhỏ thơ yêu” của Chế Lan Viên và “Sóng” của Xuân Quỳnh, chúng ta thấy được hai cách tiếp cận khác nhau về nỗi nhớ trong tình yêu: một bên là triết lý, sâu lắng và cô đơn, bên kia là cảm xúc tự nhiên, mãnh liệt và sôi nổi. Cả hai nhà thơ đều khắc họa nỗi nhớ như một biểu hiện tất yếu của tình yêu, cho thấy tình yêu dù xa cách hay gần gũi, dù trừu tượng hay hiện thực, vẫn luôn đong đầy cảm xúc và khát khao.