(1) [...] Ngày ấy quê tôi còn nghèo lắm, không ai có nổi chiếc xe đạp, ngay cả xe bò bánh lốp cũng được coi như cả một gia tài. Đàn ông hầu hết đều phải rời làng đi làm thuê làm mướn nơi xa, mọi vất vả lo toan dồn hết lên vai những người phụ nữ ở lại với bầy con thơ dại. Gánh phân ra bón ruộng, gánh khoai lúa về nhà, gánh rau đi phiên chợ sớm đều trên đôi vai các bà các mẹ. Áo mẹ tôi bao giờ cũng sờn bạc đầu tiên ở hai vai, hết tấm vá này đến tấm vá khác dày lên cùng với vết lõm xuống nhẵn bóng mồ hôi nơi đòn gánh. Sợi dây mây buộc quang gánh đã mấy lần dứt rồi thay mà manh áo vá vai vẫn theo mẹ suốt bốn mùa, bởi tấm vải lành mẹ dành dụm may đồ cho mấy chị em tôi mặc đến trường khỏi tủi thân với chúng bạn.
(2) Tôi nhớ năm lên lớp hai có lần đau chân không đi học được, mẹ bế tôi đặt vào một đầu thúng rồi gánh tới lớp, đầu kia là cặp sách và đứa em út của tôi mới vừa biết lật phải mang theo luôn vì để ở nhà không có ai trông. Tôi đội chiếc mũ tai bèo cũ rách của cha, mẹ che nắng cho em bằng chiếc nón mê thủng lỗ chỗ còn trên đầu mẹ chỉ buộc một tấm khăn vuông. Ngồi trong thúng tôi cứ ước con đường dài mãi ra để được xoay xoay bồng bềnh theo từng nhịp chân của mẹ, đâu biết rằng mẹ vừa sinh xong dậy mất sức lại thiếu ăn nên vừa run rẩy bước vừa cắn răng nén những cơn đau. (3) Niềm vui lớn nhất thuở ấu thơ chúng tôi là lúc mẹ di chợ về. Đôi quang gánh của mẹ dường như gánh theo cả thế giới bí mật thần kỳ với bao nhiêu thức quà từ phố huyện. Hôm nào mẹ đi chợ là chị em cứ tha thần chơi loanh quanh đầu ngõ, thấy bóng mẹ từ đằng xa liền reo lên háo hức chạy ùa tới đón. Mẹ mỉm cười lau mồ hôi đặt gánh xuống khỏi vai, chiếc mẹt thưa đậy trên thủng được mở ra từ từ, bên dưới đó thế nào cũng có một đùm kẹo bột, chiếc bánh tráng nướng nóng giòn hay gói bỏng ngô thơm nức, Những món quà ít ỏi được chia đều cho mấy đứa con đang đứng vây xung quanh, thòm thèm đến nỗi hai tay lấm lem đất cát chỉ kịp chùi vội vào vạt áo rồi xòe ra đợi lấy phần của mình. Thế nhưng cũng có hôm chợ ế, mẹ gánh rau đi lại gánh rau về, mở chiếc thúng ra chỉ có mở dưa cải đột khoai héo rũ, chị em tôi ngơ ngác nhìn nhau. Mẹ nói hôm nay bà bán kẹo đi vắng nên bữa sau mới mua được nhưng bé út không chịu liền òa lên khóc nức nở. Tôi cố lục tìm lần nữa trong thúng vẫn chẳng thấy gì nên mếu máo khóc theo. Mẹ bế hai đứa lên tay càng cố sức dỗ dành thì em khóc càng to, mồ hội lẫn với nước mắt ướt đầm manh áo vá. Hình như trong đó có cả nước mắt đắng cay xót xa phận nghèo của mẹ mà chúng tôi vô tâm nào có biết.
(4) Khi chúng tôi trưởng thành thì cha mẹ đều đã già. Cuộc sống dẫu không còn phải lo lắng gì vì đã có con cái chu toàn nhưng thỉnh thoảng mẹ tôi vẫn thích gánh hàng ra chợ bán. Tôi muốn mẹ nghỉ ngơi an dưỡng nhưng mẹ không chịu nghe theo, cha tôi bảo niềm vui tuổi già của mẹ chỉ có thế nên
thôi dành cứ để mẹ đi. [...] Thế rồi một hôm, mẹ tôi đi chợ không mang gánh về, cha nhắn tội ra tìm thì thấy đòn gánh và thúng mỏng bỏ quên nằm lăn lóc nơi xó chợ. Lần khác mẹ buộc rau muống nhưng lại để đầu cầu ao, cứ thế quẩy gánh nhẹ tênh ra đến chợ rồi ngơ ngác mãi chẳng nhớ hàng để bản ở nơi nào. Tôi xin nghỉ phép đưa mẹ đi khám khắp các bệnh viện lớn, bác sĩ lắc đầu bảo mẹ đã bắt đầu lẫn. Bệnh của người già, càng về sau càng nhanh quên. Rồi sẽ tới một lúc mẹ sẽ chẳng còn
nhớ ra tên tôi nữa.
(5) Mẹ tôi giờ chỉ ở trong nhà, đôi lúc lại lần ra đầu hè rờ rẫm chiếc đòn gánh mòn vẹt dựng bên đôi quang mây đã sút dây. Mẹ xoa đầu bảo tôi dừng khóc, đợi cha sửa lại quang gánh này rồi mẹ lại gánh tôi đến trường kịp buổi học sớm mai.
(Trần Thị Tú Ngọc, Mẹ gánh con đi, Thương nhớ miền Trung, Nhiều tác giả, Nxb Hồng Đức, 2021, Tr 199-201)
Câu 1 tìm chi tiết tiêu biểu
Câu 2 nhân vật chính là ai
Câu 3 xác định thành phần biệt lập trong câu “ Đôi Quang gánh … phố huyện “
Câu 4 xác định kiểu câu sau “tôi nhớ năm tôi … không có ai trông “
Câu5 chủ đề câu truyện
Câu 6 nhận xét thái độ tình cảm của tác giả đối với mẹ
Câu 7 em cần thấy cần làm j để thể hiện tình yêu trách nhiệm của mình với gia đình (