Dù sắp ăn nhưng Sơn bỏ đúa đúng dậy.
Sơn vội vàng ra đi tìm cái Hiên.
Hai chị em tìm khắp cánh đồng những không gặp Hiên.

Câu 8 trang 23 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Vì sao chị em Sơn cho cái áo ấy lại có thể bị mẹ mắng?

Bởi vì chiếc áo ấy là chiếc áo của bé Duyên - em gái của Sơn, Duyên đã mất từ nhiều năm trước nên chiếc áo là kỷ vật quý giá của bé Duyên mà mẹ Sơn giữ gìn, việc cho đi chiếc áo mà không hỏi ý kiến của mẹ làm hai chị em Sơn lo sợ.

Câu 9 trang 23 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Câu nói của mẹ Hiên thể hiện điều gì?

Câu nói của mẹ Hiên thể hiện rằng bà là một người có lòng tự trọng, dù nghèo khó, không thể mua áo mới cho con nhưng bà không tham lam. Khi thấy con mặc chiếc áo của bé Duyên, mẹ của Hiên đã dắt con gái sang trả lại chiếc áo ấy.

Câu 10 trang 23 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Kết thúc truyện có gì bất ngờ

Hai chị em Sơn không bị mắng như đã nghĩ mà được mẹ âu yếm trong lòng. Mẹ con Hiên cũng được mẹ Sơn cho vay tiền để may áo ấm cho Hiên.

*Câu hỏi cuối bài

Câu 1 trang 24 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Hãy tóm tắt nội dung chính của truyện Gió lạnh đầu mùa. Xét về cốt truyện, văn bản Gió lạnh đầu mùa (Thạch Lam) và Tôi đi học (Thanh Tịnh) có gì giống nhau?

Bài "Gió lạnh đầu mùa" kể về một sáng mùa đông bất ngờ, khi mẹ và chị Lan thức dậy sớm, đã mặc áo ấm. Khi Sơn thức dậy, cậu được mẹ mặc áo vệ sinh màu nâu sẫm và áo dạ khâu chỉ đỏ. Sau đó, chị em Sơn ra ngoài chơi, với bộ quần áo đặc biệt của họ, khiến lũ trẻ trong xóm ngưỡng mộ vì họ không có đủ quần áo để chống lại cái lạnh giá rét. Bất ngờ, Lan thấy cô bé Hiên đứng cách xa, chỉ mặc một chiếc áo rách tả tơi, lưng và tay cô bé bị lộ ra ngoài. Chị em Sơn biết Hiên đang ở trong tình cảnh khó khăn và chẳng có gì để che mình khỏi rét. Họ cảm thông và quyết định giúp đỡ. Sơn nói với chị Lan rằng họ nên mang chiếc áo của em Duyên đến cho Hiên. Sau một thời gian, khi Sơn và Lan quay về nhà, họ nghe từ người vú già rằng mẹ của họ đã biết tất cả. Cả hai lo lắng và sợ hãi, nên họ nhanh chóng đến nhà Hiên để đòi lại áo, nhưng họ không thấy Hiên ở nhà. Khi Sơn và Lan trở về nhà, họ thấy mẹ và Hiên đang đem áo trở lại. Mẹ của Sơn đã hiểu rõ mọi tình huống và quyết định vay tiền để may một chiếc áo mới cho Hiên. Khi họ ra về, mẹ Sơn nhẹ nhàng, âu yếm ôm hai con vào lòng mà bảo: “Hai con tôi quý quá, dám tự do lấy áo đem cho người ta, không sợ mẹ mắng ư?”

- Xét về cốt truyện, văn bản Gió lạnh đầu mùa (Thạch Lam) và Tôi đi học (Thanh Tịnh) có điểm giống nhau là:

+ Đều kể lại sự việc giản dị, gần gũi, đời thường

+ Có những dòng cảm xúc, diễn biến tâm trạng khác nhau của nhân vật

Câu 2 trang 24 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Những chi tiết nào trong truyện giúp em hình dung ra bối cảnh chị em Sơn cho chiếc áo bông? Bối cảnh ấy cho em biết gì về cuộc sống được miêu tả trong truyện?

- Những chi tiết trong truyện giúp em hình dung ra bối cảnh chị em Sơn cho chiếc áo bông: lũ trẻ ăn mặc không khác với ngày thường, run lên vì rét, môi chúng tím lại, da thịt thâm đi; Hiên đứng co ro bên cột quán, trên người chỉ mặc một chiếc áo rách tả tơi hở cả lưng và tay;...

- Bối cảnh này cho thấy cuộc sống nghèo khổ của những gia đình lao động nơi miền quê nghèo trong thời kì này, sự đủ đầy của chị em Sơn hoàn toàn đối lập với sự thiếu thốn thảm thương của lũ trẻ hàng xóm.

Câu 3 trang 24 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Phân tích diễn biến tâm trạng của Sơn trước và sau khi cho chiếc áo. Chi tiết nào làm em chú ý và xúc động nhất? Vì sao?

- Trước khi cho chiếc áo: Sơn động lòng thương trước hoàn cảnh của Hiên và nhớ về em Duyên ngày trước vẫn hay chơi đùa cùng Hiên => một ý nghĩ tốt thoáng qua.

- Sau khi cho chiếc áo: Sơn cảm thấy ấm áp vui vui.

Chi tiết làm em chú ý xúc động nhất là lúc hai chị em Sơn quyết định mang cho Hiên chiếc áo của bé Duyên, chi tiết ấy cho thấy hai chị em Sơn là những đứa trẻ tốt bụng, có lòng thương xót với những người bất hạnh hơn mình.

Câu 4 trang 24 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Nhận xét về thái độ và cách ứng xử của hai bà mẹ (mẹ Sơn và mẹ Hiên) trong phần cuối của truyện. Theo em, vì sao mẹ Sơn lại không hài lòng khi chị em Sơn cho Hiên chiếc áo bông ấy?

- Cách ứng xử của mẹ Hiên: không cho con lấy đồ của người khác, đó là đức tính “đói cho sạch, rách cho thơm”.

- Cách ứng xử của mẹ Sơn: câu nói của mẹ Sơn “Hai con tôi quý quá, dám tự do lấy áo đem cho người ta không sợ mẹ mắng à?”, với cử chỉ “âu yếm ôm con vào lòng” chứa đựng biết bao tình thơm thảo. Từ chuyện con đem áo rét cho bạn dẫn đến việc người mẹ cho người đàn bà mò cua bắt ốc vay tiền để mua áo ấm cho con là những nét tươi sáng, ấm áp chứa đựng tình nghĩa, sự chia sẻ, giúp đỡ, đùm bọc lẫn nhau. Đó là một việc làm đầy tình nghĩa.

- Theo em, mẹ Sơn lại không hài lòng khi chị em Sơn cho Hiến chiếc áo bông ấy là vì Sơn đã không xin phép bà.

Câu 5 trang 24 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Có người cho rằng, truyện Gió lạnh đầu mùa chỉ có ý nghĩa đơn giản là việc cho chiếc áo bông cũ. Em có đồng ý không? Vì sao? Theo em, truyện ngắn này có ý nghĩa như thế nào?

Em không đồng ý. Câu chuyện này không chỉ mang ý nghĩa đơn giản là việc cho chiếc áo bông cũ mà nó còn truyền tải thông điệp yêu thương, nhân văn, nhân đạo cao cả. Hành động cho đi chiếc áo đã thể hiện được tình yêu thương con người đáng quý của hai đứa trẻ. Đồng thời ta còn thấy được những phẩm chất tốt đẹp của hai người mẹ qua cách hành xử với con mình.

Câu 6 trang 24 SGK Ngữ văn 8 Tập 1: Vẻ đẹp của truyện Gió lạnh đầu mùa không chỉ hiện lên qua hình thức (câu chữ, hình ảnh,…) mà còn ở tình cảm trong sáng của những tấm lòng nhân hậu bao dung. Hãy viết đoạn văn (khoảng 10 – 12 câu) làm rõ nhận xét đó.

 "Gió lạnh đầu mùa" của tác giả Thạch Lam, không chỉ mang tới vẻ đẹp hình thức mà còn thể hiện sự tốt lành và tình cảm trong sáng của những tấm lòng nhân hậu. Khi bắt đầu câu chuyện, chúng ta được thấy hình ảnh của gia đình Sơn, một môi trường ấm áp và đầy đủ. Tuy nhiên, tình cảnh hoàn toàn trái ngược xuất hiện trong sự thiếu thốn của các đứa trẻ hàng xóm. Ngày đông bất ngờ ấy, lũ trẻ đóng vai trò như những hình ảnh sống về những tấm áo rách tả tơi, mặc cảm lạnh buốt. Trong từng câu chữ, tác giả tạo nên bức tranh sống động về nông thôn Việt Nam thời kỳ trước. Tác phẩm còn mang thông điệp nhân đạo mà tác giả thể hiện qua hành động ấm áp của hai chị em Sơn. Mặc dù còn nhỏ tuổi, nhưng chính sự nhạy bén và lòng nhân ái đã thúc đẩy hai chị em Sơn để họ động viên lòng mình trước những khó khăn mà đồng loại đang phải đối mặt. Sẵn sàng hiến dâng mà không để ý tới hậu quả là điểm nhấn quý báu, làm nên sự ấm áp trong mối quan hệ giữa con người. Thêm vào đó, tình tiết về người mẹ bao dung cho sai lầm của hai chị em cũng thể hiện giá trị đáng quý. Cách mà người mẹ đối xử khi các con phạm lỗi phản ánh tấm lòng khoan dung, lòng mẹ bao la. Tác phẩm "Gió lạnh đầu mùa" tạo nên bức tranh tuyệt đẹp về tình người qua việc kết hợp ngôn từ, hình ảnh và tâm hồn của tác giả.