Soạn văn 11 CTST bài Thực hành tiếng Việt trang 70
10/9/2023 5:06:17 PM
tranhuynhthosinh ...
Soạn văn 11 CTST bài Thực hành tiếng Việt trang 70, 71 Tập 1 sách Ngữ văn lớp 11 Chân trời sáng tạo.
Câu 1 Thực hành tiếng Việt trang 70 sgk Ngữ văn 11 Tập 1
Có những trường hợp ngôn ngữ nói được ghi lại bằng chữ viết. Lấy ví dụ và chỉ ra những dấu hiệu nhận biết ngôn ngữ nói trong các trường hợp đó.
Trả lời
- Có những trường hợp ngôn ngữ nói được ghi lại bằng chữ viết như các văn bản truyện có lời nói của các nhân vật, bài báo ghi lại cuộc phỏng vấn hoặc tọa đàm, bài ghi lại cuộc nói chuyện
- Dấu hiệu nhận biết ngôn ngữ nói trong các trường hợp đó:
+ Thường sửu dụng khẩu ngữ, từ địa phương…
+ Được trình bày theo dạng đối thoại.
Ví dụ: ÔNG GIUỐC-ĐANH – A! Bác đã tới đấy à? Tối sắp phát khùng lên vì bác đây.
PHÓ MAY - Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chú thợ phụ xúm lại bộ lễ phục của ngài đấy.
ÔNG GIUỐC-ĐANH - Đôi bít tất lụa bác gửi đến cho tôi chật quá, tôi khổ sở vô cùng mới xỏ chân vào được và đã đứt mất hai mắt rồi.
PHÓ MAY - Rồi nó dãn ra thì lại rộng quá ấy chứ....
=> Ngôn ngữ nói được lưu bằng chữ viết (đối thoại của các nhân vật trong truyện, ghi lại các cuộc phỏng vấn tọa đàm, ghi lại cuộc nói chuyện...) văn bản viết nhằm thể hiện ngôn ngữ nói trong những biểu hiện sinh động, cụ thể, khai thác ưu thế của nó.
Câu 2 trang 70 sgk Ngữ văn 11 Tập 1
Lời thoại của nhân vật trong các đoạn trích dưới đây có những đặc điểm nào của ngôn ngữ nói?
a. - Tươm rồi đấy, anh - Cô gái nói trong bóng tối.
- Cám ơn nhé, Nhật Giang!
Cô gái trở lại với nỗi ngạc nhiên:
- Ô kìa. Ừ nhỉ, sao anh biết tên em?
Tôi cười, không đáp.
- À, em biết rồi. Anh tọa độ chứ gì mà. Các anh bộ đội chuyên thế. Cứ gọi: Lan, Hằng, Liên, Oanh thế nào cũng trúng, chứ gì?
- Nhưng Giang, lại Nhật Giang nữa, chắc không có hai người tên như thế đâu, đoán mò sao được.
(Bảo Ninh, Giang)
b. Bỗng thằng Cò kêu “oái” một tiếng, hai tay vò trán lia lịa.
- Có ong sắt, tía ơi! Nó đánh con một vết đây nè!
Tôi nhanh trí ngược hướng gió chạy ra xa để tránh bầy ong, và nhân thể bứt vội vàng một nắm cỏ tranh và sậy khô đưa lại cho tía nuôi tôi:
- Tía ơi, đốt nó đi, tía!
Tía nuôi tôi mỉm cười, khoát khoát tay:
- Đừng! Không nên giết ong, con à! Để tía đuổi nó cách khác…
(Đoàn Giỏi, Đất rừng phương Nam)
Trả lời
Lời thoại của nhân vật trong các đoạn trích trên có những đặc điểm của ngôn ngữ nói là:
a. - Sử dụng khẩu ngữ, được sử dụng trong giao tiếp hàng ngày.
- Sử dụng thán từ.
Vẫn còn nội dung phía dưới, bạn hãy ấn nút để xem tiếp nhé...
- Kết hợp với các phương tiện phi ngôn ngữ: nụ cười, cử chỉ.
- Sử dụng đa dạng về ngữ điệu.
b. - Sử dụng từ ngữ địa phương.
- Sử dụng đa dạng về ngữ điệu.
- Kết hợp với các phương tiện phi ngôn ngữ: nụ cười, cử chỉ.
Câu 3 trang 71 Thực hành tiếng Việt sgk Ngữ văn 11 Tập 1
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
“Dậy đi em, dậy đi em ơi!
Dật giũ áo kẻo bọ,
Dậy phủi áo kẻo lấm!
Đầu bù anh chải cho
Tóc rối đưa anh búi hộ!”
(Truyện thơ dân tộc Thái, Tiễn dặn người yêu)
a. Lời của nhân vật trong đoạn trích trên có mang đặc điểm của ngôn ngữ nói không? Vì sao?
b. Từ các ngữ liệu ở bài tập 2 và 3, hãy nhận xét về sự khác biệt giữa lời nói của nhân vật trong văn bản truyện và văn bản truyện thơ.
Trả lời
a. Lời nói của nhân vật có mang đặc điểm của ngôn ngữ nói, vì:
- Có sử dụng ngữ điệu.
- Sử dụng khẩu ngữ và từ ngữ địa phương.
b. Sự khác biệt giữa lời nói của nhân vật trong văn bản truyện và văn bản truyện thơ là:
- Trong các văn bản truyện, sử dụng nhiều khẩu ngữ, thán từ, câu từ đa dạng về ngữ điệu và có sự kết hợp nhiều với các phương tiện phi ngôn ngữ như nét mặt, cử chỉ, nụ cười…
- Trong các văn bản truyện thơ: sử dụng nhiều từ ngữ địa phương, sử dụng cả các câu tỉnh lược và câu có yếu tố trùng lắm và ít kết hợp với các phương tiện phi ngôn ngữ hơn…
Câu 4 trang 71 Thực hành tiếng Việt Ngữ văn 11 Tập 1
Đọc (thành tiếng) phần Đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ nói ở mục Tri thức Ngữ văn. Phần đọc (thành tiếng) này có những đặc điểm của ngôn ngữ nói không? Vì sao?
Trả lời
Đọc (thành tiếng) phần Đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ nói ở mục Tri thức Ngữ văn. Phần đọc (thành tiếng) này có những đặc điểm của ngôn ngữ nói, vì:
- Người đọc có thể tận dụng những ưu thế của ngôn ngữ nói như ngữ điệu.
- Có thể chêm xen và sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ để cho phần đọc trở nên diễn cảm hơn.
Từ đọc đến viết
Thực hành tiếng Việt
Hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu nhận xét về một nhân vật/ chi tiết trong một truyện thơ đã để lại cho bạn ấn tượng sâu sắc nhất.
Trong "Lời tiễn dặn" sự biến đổi tâm trạng của chàng trai trong lúc tiễn người yêu về nhà chồng đã để lại một ấn tượng sâu sắc trong tâm hồn người đọc. Trái tim chàng trai tràn đầy đau khổ và xót xa khi phải tiễn người yêu của mình về nhà chồng. Dù tình yêu của anh dành cho cô gái không còn được thể hiện bằng cuộc sống chung, nhưng tình cảm ấy vẫn tồn tại mạnh mẽ. Chàng trai gọi cô gái của mình bằng cái tên "người đẹp anh yêu," thể hiện sự khẳng định mạnh mẽ về tình yêu của anh dành cho cô. Dù ngày hôm đó là lúc phải tiễn người yêu về bên chồng, chàng trai vẫn không ngừng tỏ ra thương yêu và quan tâm đặc biệt đến cô gái. Những cử chỉ âu yếm, những hành động như muốn níu kéo những khoảnh khắc cuối cùng ở bên cô gái, mong muốn ở lại, âu yếm và nựng con của cô gái... Tất cả những điều này thể hiện tình yêu chân thành và sâu sắc của chàng trai dành cho cô gái. Dặn dò và những câu nói cuối cùng của chàng trai đến người mình yêu là biểu hiện của tình yêu cao cả đến mức không thể đong đếm. Anh đã vượt qua tất cả, để đến bên cô gái với lòng thành thật và tinh thần hy sinh, bất chấp mọi khó khăn và rào cản. Tình yêu của anh là một điều đáng ngợi khen, một biểu tượng vĩnh cửu về sự trái tim hồn nhiên và sự hi sinh trong tình yêu.