Câu hỏi cuối bài

Soạn Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp văn lớp 10 Cánh diều

Câu 1 (trang 10 Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Văn bản Nguyễn Trãi – Cuộc đời và sự nghiệp gồm mấy phần, mỗi phần giới thiệu cho người đọc nội dung gì?

Trả lời:

Văn bản Nguyễn Trãi cuộc đời và sự nghiệp gồm 2 phần:

Phần I: Người anh hùng dân tộc.
Phần II: Nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất.

Câu 2 (trang 10 Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Dựa vào văn bản trên, em hãy xác định:

- Những điều cần lưu ý về bối cảnh lịch sử, văn hóa của thời đại Nguyễn Trãi.
- Trong cuộc đời Nguyễn Trãi có những sự kiện và dấu mốc quan trọng nào? Những sự kiện và dấu mốc này có liên quan như thế nào tới sự nghiệp văn học của ông?

Trả lời:

- Nguyễn Trãi (1380-1442) sống và hoạt động trong một thời kỳ đầy biến động, đầy hoạn nạn và âu lo của lịch sử Việt Nam:

+ Về chính trị xã hội, Nguyễn Trãi đã sống 20 năm cuối triều Trần - một quyền lực truyền thống đã sa đọa và gần như đã nằm trong tay khống chế của Hồ Quý Ly; 7 năm dưới triều Hồ - một quyền lực đang xây dựng dang dở; 20 năm dưới thời thuộc Minh và chống Minh thuộc.

+ Về văn hóa, Nguyễn Trãi sống trong một thời kỳ quá độ, thời kỳ bản lề của hai chặng đường lịch sử văn hóa Việt Nam.

- Trong cuộc đời Nguyễn Trãi có những sự kiện và dấu mốc quan trọng: 

+ Năm 1400, đỗ Thái học sinh và cùng cha làm quan dưới triều Hồ 

+ Năm 1407, giặc Minh cướp nước ta, Nguyễn Trãi theo Lê Lợi tham gia khởi nghĩa và góp phần to lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc. 

+ Cuối năm 1427, đầu năm 1428, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng, Nguyễn Trãi thừa lệnh Lê Lợi viết Bình Ngô đại cáo và hăng hái tham gia vào công cuộc xây dựng lại đất nước 

+ Năm 1439, Nguyễn Trãi xin về ở ẩn tại Côn Sơn 

+ Năm 1440, ông được Lê Thái Tông mời ra giúp nước 

+ Năm 1442, Nguyễn Trãi chịu oan án Lệ Chi viên và bị khép vào tội "tru di tam tộc". + 1464, Lê Thánh Tông minh oan cho Nguyễn Trãi và cho sưu tầm lại thơ văn của ông.

Câu 3 (trang 10 Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Dựa trên cơ sở nào để bài viết khẳng định: “Nguyễn Trãi là nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất”?

Trả lời:

Nguyễn Trãi là nhà văn hóa: Ông để lại rất nhiều trước tác văn chương, cả bằng chữ Hán, chữ Nôm và phong phú về thể loại, bao gồm nhiều lĩnh vực như: văn học, lịch sử, địa lý, luật pháp, lễ nghi...
Nhà văn kiệt xuất: có nhiều tập thơ hay và nổi tiếng viết bằng cả chữ Hán và Nôm và các tác phẩm đều có ngôn từ và hình ảnh đặc sắc.

Câu 4 (trang 10 Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nội dung chính của thơ văn Nguyễn Trãi được trình bày trong bài viết bao gồm những điểm gì? Qua thơ văn, Nguyễn Trãi hiện lên là một con người như thế nào?

Trả lời:

- Nội dung chính của thơ văn Nguyễn Trãi được trình bày trong bài viết bao gồm: 

+ Phản ánh chân dung Nguyễn Trãi với vẻ đẹp kết hợp giữa vĩ nhân và con người đời thường 
+ Thơ văn Nguyễn Trãi là sự kết tinh nghệ thuật của nhiều thế kỉ văn học Việt Nam

- Qua thơ văn, Nguyễn Trãi hiện lên là một con người: vừa lớn lao, cao cả, vừa rất đỗi thân thương, gần gũi.

Câu 5 (trang 10 Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Những đóng góp to lớn nào về mặt nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Trãi được nêu lên trong văn bản trên?

Trả lời:

Những sự vật bình dị, dân dã, đời thường khi vào thơ của Nguyễn Trãi sẽ trở nên tự nhiên, tạo nên những rung động thẩm mĩ mới.
Thơ của ông chứa đựng nhiều chiêm nghiệm về thói đen bạc của lòng người khi chứng kiến những nghịch cảnh éo le, bất công của xã hội.
Thơ văn Nguyễn Trãi là sự kết tinh nghệ thuật của nhiều thế kỉ văn học Việt Nam, sức mạnh ấy được tạo nên từ sự kết hợp tài tình giữa tư tưởng yêu nước, nhân nghĩa vì dân kết hợp với nghệ thuật viết văn luận chiến bậc thầy.
Thành công trong các thể loại: phú, thi ca, thơ chữ Nôm,..

Câu 6 (trang 10 Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi gợi cho em những suy nghĩ, tình cảm gì?

Trả lời:

Nguyễn Trãi được coi là một tượng đài của thanh khiết không tì vết trong số những nhân vật thanh khiết của lịch sử Việt Nam. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là một bức tranh huy hoàng, là một bài hát ca tự hào về đất nước và dân tộc Việt Nam. Nguyễn Trãi không chỉ là người thanh khiết mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước và tình tự hào dân tộc. Cuộc đời của ông là một sự hy sinh không ngừng nghỉ cho sự nghiệp giữ nước và bảo vệ chủ quyền dân tộc. Ngoài ra, Nguyễn Trãi không chỉ là một nhà quân sự xuất sắc mà còn là một tài năng văn võ song toàn. Ông để lại di sản vô cùng lớn lao trong nhiều lĩnh vực như quân sự, văn hóa, lịch sử, địa lý, và ngoại giao. Sự nghiệp văn học của Nguyễn Trãi đặc biệt góp phần làm phong phú thêm văn hóa dân tộc, làm cho văn hóa Việt Nam trở nên sáng tạo và độc đáo.

*Mở rộng

1. Từ những kiến thức trong văn bản và những tài liệu em tìm hiểu được, hãy chia sẻ những điều em cảm thấy ấn tượng hoặc thú vị nhất về cuộc đời, sự nghiệp của vị Danh nhân văn hóa dân tộc Nguyễn Trãi.
2. Em hãy bày tỏ suy nghĩ của mình trước những đóng góp to lớn của Nguyễn Trãi cho nền văn học dân tộc.